Przez kilka dni wysyłaliście nam pytania do debaty organizowanej przez TVN, TVN24 i największe polskie portale: Onet oraz WP. Niestety sztab ubiegającego się o reelekcję prezydenta poinformował nas, że ich kandydat nie weźmie udziału w debacie. W pytaniach do kandydatów poruszaliście różne obszary życia - od tematów związanych ze służbą zdrowia, po kwestie ideologiczne, czy też takie obejmujące ochronę środowiska. Zadaliście nam ponad 2000 pytań. Publikujemy niektóre z nich.
Debata miała się odbyć wedle precyzyjnie ustalonych zasad. O kolejności odpowiedzi na pytania, zabierania głosu w podsumowaniu, czy też miejscu w studiu decydować miało losowanie. Formuła debaty przewidywała pytania dziennikarzy, riposty, wzajemne pytania, pytania od widzów oraz wolne oświadczenia kandydatów.
W Gorącym Temacie Kontaktu 24 zachęcaliśmy Was do opublikowania nurtujących Was kwestii. Zadaliście ponad 2200 pytań. Mimo że debata się nie odbędzie, zebraliśmy te najczęściej pojawiające się. Bardzo dziękujemy za każde z nich.
Poruszane Przez Was pytania dotyczyły wielu sfer życia. Często pozwalały kandydatom na szerszą prezentację swojego programu: "Jak Pan widzi Polskę za 5 lat?", "Czy religia powinna zostać przeniesiona ze szkół na parafię?", "Czy handel powinien być przywrócony w niedzielę?", "Jaki ma Pan pomysł, żeby polepszyć wizerunek Polski w Europie?", "Czy dzieci trzeba uczyć czym jest zły dotyk?", "Pięć rzeczy, jakie by Pan zmienił w Polsce od zaraz. Co by to było?" - pytaliście.
Pytania o służbę zdrowia
Wiele z zadanych przez Was pytań dotyczyło funduszy na ochronę zdrowia i sposobu na poprawienie aktualnej sytuacji.
"Polska psychiatria jest w ruinie. Z roku na rok budżet jest cięty, a stan szpitali psychiatrycznych jest opłakany. Według publikacji Instytutu Psychiatrii i Neurologii co czwarty Polak cierpi na zaburzenia psychiczne. 15 osób dziennie popełnia w Polsce samobójstwo. 12 to mężczyźni. Co Pan, jako prezydent zrobi, żeby ratować kraj przed niewidoczną epidemią chorób psychicznych?"- zapytał internauta podpisujący się nickiem Co czwarty Polak.
"Chciałbym się dowiedzieć co kandydaci na prezydenta planują przedsięwziąć, aby poprawić obecną sytuację. Jako diagnosta laboratoryjny chciałbym się także dowiedzieć, czy słyszeli o problemach naszej grupy zawodowej i jakie rozwiązania maja dla nas przewidziane"- zapytał Piotr.
"Jakie jest stanowisko kandydatów ws. ozdrowienia służby zdrowia?" - zapytała Ala.
"Szacuje się, że co najmniej 20% młodych par ma problemy z płodnością. W jaki sposób zamierzacie im panowie pomóc? Czy przywrócicie dofinansowanie ze strony państwa do procedury in vitro i w jakiej wysokości (w procentach)" - napisał AlekB. "Czy są Panowie za dofinansowaniem metody in vitro?" - zapytała również internautka Ania.
Ochrona środowiska
Wśród pytań pojawiały się zagadnienia dotyczące ochrony środowiska.
"Jak Pan zamierza rozwiązać problem z ciągłym przybywaniem śmieci? Dlaczego inne kraje przywożą do nas śmieci" - zapytała Joanna84.
"Jaki mają Panowie plan na walkę z kryzysem klimatycznym?" - napisała Gosia. "Czy Polska powinna odejść od spalania węgla? Jak tak, to kiedy i na rzecz jakich nowych energii, czy OZE czy energia jądrowa?" - zastanawiał się Bartek.
"Dlaczego politycy bagatelizują problemy dotyczące ekologii oraz ocieplenia klimatu? Mam 27 lat i dotyka mnie realny strach związany z przyszłością, a raczej jej brakiem, biorąc pod uwagę badania naukowców (...). Jakie rozwiązania planuje Pan jako prezydent wdrożyć, aby ratować nasze życie oraz środowisko?" - zapytała Agata.
"Proszę powiedzieć jaki macie pomysł na górnictwo w trakcie swojej kadencji" - dodał Mateusz.
Dodatki socjalne
Często przewijały się także pytania o zaplecze socjalne państwa. Część pytań zadały osoby, których nie obejmuje wsparcie finansowe.
"W jaki sposób zamierzacie Państwo finansować proponowane przez siebie programy socjalne? Wiele osób pobierających 500 plus rezygnuje z pracy i utrzymuje się wyłącznie z tych programów. W związku z tym pieniądze do budżetu Państwa nie wpływają. Czy to oznacza podwyższanie podatków lub wprowadzanie kolejnych opłat?" - zastanawiał się Ram.
Piotr uzupełnił pytanie Rama. "Czy 500+ nie spełniałoby swojej roli lepiej, gdyby było ulgą od podatku (np. dochodowego, albo zwolnieniem z opłat na ubezpieczenie zdrowotne)? Czy nie powinniśmy dążyć do aktywizacji zawodowej społeczeństwa?" - zastanawiał się internauta.
"Co z Polakami, którzy skończyli 26 rok życia, nie mają dzieci i płacą podatki na programy socjalne dla innych? Jest to wysoce niesprawiedliwe" - ocenił Obywatel.
Gosia zapytała: "Dlaczego osoby bezdzietne finansują 500+ oraz 13 emeryturę nie dostając nic w zamian?". Mama zapytała o pomoc dla rodzin ze starszymi dziećmi: "500+, 300+, bon turystyczny pomagają tylko młodym rodzicom wychowującym małe dzieci, a co z rodzicami (40+) którzy mają uczące się dzieci, a są powyżej 18 roku życia? Mam dwójkę dzieci, każde pełnoletnie, ale uczące się i na naszym utrzymaniu. Jedno dziecko studiuje medycynę, czeka więc je długa kosztowna edukacja, drugie dziecko też wybiera się w przyszłości na dzienne na studia. Jest obecnie w szkole średniej. Czy dla takich rodziców będzie pomoc?".
"Jakie pomysły mają Panowie, aby młodym, bezdzietnym singlom (26-35 lat) żyło się w Polsce lepiej" - zastanawiała się z kolei Martynagdfp.
Emerytury
Wielu z Was chciało się dowiedzieć, jakie jest spojrzenie kandydatów na kwestię emerytur - tak przyszłych jak i obecnych. "Jaki mają Panowie plan na ratowanie systemu emerytalnego po obniżeniu wieku przechodzenia na emeryturę?"- napisał Michał.
"Mam 34 lata. W chwili obecnej Państwo zamiast gromadzić pieniądze wypracowywane przeze mnie, na moją własną emeryturę, zabiera mi je na potrzeby utrzymania obecnych emerytów. Według szacunków obecni 20- i 30-latkowie mimo, że uczciwie pracują, zgodnie z przewidywaniami będą mieć głodowe emerytury. Jaki Państwo mają pomysł by to zmienić?"- pytał Kamil.
Z kolei Grażyna zastanawiała się, jak kandydaci zapatrują się na opodatkowanie aktualnych emerytur. "Przepracowałam 45 lat i od mojego wynagrodzenia płaciłam podatki. Mam zasłużoną emeryturę i dalej muszę płacić podatek od niej- nie zgadzam się na to. Kiedy emerytura bez podatku?".
Emerytka z Bydgoszczy pytała, czy niskie emerytury wynikające z nieprzepracowanej ilości lat zostaną podwyższone do najniższej krajowej emerytury. Padały także pytania o wiek emerytalny. "Co Panowie sądzą o wprowadzeniu emerytury w dowolnym wieku z podstawą wypłacania świadczenia, zgodnie z wielkością odprowadzanych składek? Wiek emerytalny dla niektórych może okazać się nieosiągalny" - stwierdził Obywatel.
Bogumiła pytała obu kandydatów: "Czy planujecie Panowie wprowadzić ustawę, która pozwalałaby przejść na emeryturę po 35. i 40. latach pracy bez względu na wiek?".
Antykoncepcja, aborcja, równość płci
Byliście zainteresowani tym, jakie stanowisko zajmują obaj kandydaci w temacie równości płci.
"Czy wiek emerytalny kobiet i mężczyzn powinien zostać zrównany, aby zapewnić równość płci?" - takie pytanie zadał internauta o nicku Trep. "Co kandydaci sadzą o możliwości wprowadzenia bezpłatnego dostępu do antykoncepcji dla kobiet?" - zapytał Adam.
Z kolei Anna pytała o prawo do aborcji. "Co z aborcją? Czy kobiety, które będą chciały ją wykonać, będą nadal musiały wyjeżdżać w tym celu za granicę?". "Co z tabletką "dzień po"? Czy będzie ona dostępna bez recepty, w każdej aptece? Czy będzie Pan walczyć o wyrównanie płac kobiet i mężczyzn?" - zastanawiała się Lucy.
Rodzina i związki partnerskie
"W kontekście związków partnerskich, dlaczego rozważane są tylko związki jednopłciowe? Ja i wielu moich znajomych żyjemy w związkach partnerskich dwu płciowych i niestety nie mamy żadnych uprawnień do takich rzeczy, jak mają małżeństwa, tu: sprawy cywilno-prawne, majątkowe, informacyjne dotyczące partnera. Kiedy staniemy się równouprawnionymi obywatelami tego kraju i kto nam w tym pomoże?" - pytał internauta o nicku Zmartwieni.
Matt pytał wprost: "Czy zostaną wprowadzone związki partnerskie? Mam na myśli związki partnerskie osób homo jak i heteroseksualnych. Bo każdy z obu grup chce mieć taki związek, gdzie drugi partner będzie miał prawo do tego, by otrzymać informację na temat swojego partnera - w nagłych wypadkach - na przykład w szpitalu. Każdy chce czuć się bezpiecznie".
"A co z adopcją dzieci przez pary homoseksualne, związki partnerskie?" - chciał wiedzieć Misio.
Wsparcie dla młodych
Wykazaliście także spore zainteresowanie tematami dotyczącymi młodych Polaków. Pojawiały się pytania o działania państwa ku temu, by zatrzymać w kraju młodych Polaków, którzy zamierzają wyjechać za granicę. "Jak Panowie zachęciliby młodych Polaków by nie wyjeżdżali za granicę" - pytał Maciej.
"Co macie Panowie do zaoferowania osobom w przedziale wiekowym 20-30 lat, które nie mają dzieci ani własnej rodziny i nie korzystają z programów socjalnych? W jaki sposób planujecie Panowie przeciwdziałać bezrobociu wśród ludzi młodych i ułatwiać wchodzenie na rynek pracy?" - pytał Mar.
"Co z polityką mieszkań? Dziś ceny za wynajem są niebotycznie wysokie i często nieproporcjonalne do standardu. Jeśli chodzi o kupno, to młody człowiek może sobie jedynie pomarzyć. Czy sytuację można rozwiązać ustawami, by cena nie przekraczała wartości mieszkania o dany zysk, tak by ktoś nie sprzedawał go za czterokrotność jego wartości? Czy może państwo zacznie budować i remontować mieszkania, co nie tylko ureguluje sytuację, ale da dochód. Jeśli młodzi ludzi mają zostać w kraju. to muszą mieć gdzie mieszkać"- pisał Młody Obywatel.
Z kolei Marta pytała o wsparcie dla młodzieży wkraczającej na rynek pracy. "Jak w obliczu kryzysu wywołanego koronawirusem rozważają Panowie na pracę dla młodych osób? Czy powstaną jakieś programy pomagające rozwijać się młodym, w szczególności osobom, które dopiero ukończyły szkołę średnią?".
Frankowicze, umowy śmieciowe
Nie zabrakło wątku dotyczącego sytuacji frankowiczów. Daniel pytał Andrzeja Dudę o jego obietnice: "Panie Prezydencie, czy w następnej kadencji zrealizuje Pan obiecane przewalutowanie franków na złotówki?". Bogna chciała wiedzieć, "co na to Pan Trzaskowski, czy pomoże frankowiczom, co ma do zaproponowania w tym temacie?".
"Kiedy zostaną usunięte umowy tak zwane "śmieciowe", to znaczy umowy zlecenie i o dzieło? Pracuje kilka lat w jednej firmie na umowę zlecenie. Umowę dostawałam co pół roku od stycznia dostaję ją co trzy miesiące, a teraz mam dostawać co miesiąc. Wprowadzając nowe zasady umów dajecie im pole do popisu aby je "obejść". Czy nie uważa Pan że powinna być tylko umowa o pracę i o pracę sezonową (tylko dla zbieraczy owoców) a zlecenie dla artystów? - zapytała Matylda.
"Co zamierza Pan zrobić z umierającym rynkiem detalicznym sklepów spożywczych, prowadzonych przez osoby prywatne, który generuje ogromne wpływy do budżetu państwa? Rynek detaliczny zabijany jest w małych miejscowościach przez sklepy dyskontowe obcego kapitału. Czy ma Pan rozwiązanie na tak istotny problem, o którym się nie mówi w naszym państwie?" - zapytał Michał.
W mediach społecznościowych internauci kwestię debaty komentowali używając hashtagu #czasdebaty. W ten sposób mogli także wysyłać pytania, które chcieliby zadać kandydatom. W sumie w ciągu dwóch dni na publicznych profilach na Facebooku i Twitterze hashtag #czasdebaty pojawił się w ponad 4400 wpisach.
Autor: jw/ak