Płaszcze i cieplejsze kurtki powróciły do łask, rano wita nas szaruga, a zmrok zapada dużo wcześniej - wszystko to świadczy o niezaprzeczalnym końcu lata. W niedzielę o godzinie 22.44 rozpoczęła się astronomiczna jesień, a w poniedziałek - 23 września - nastała jesień kalendarzowa. Reporterzy 24 nadsyłali nam zdjęcia nowej pory roku już od kilku dni. Teraz możecie zobaczyć jak w ich obiektywach prezentuje się ta złota część roku.

Wiele osób narzeka, że jesień nie jest porą łaskawą. Częste deszcze, przymrozki i mgła wprawiają w nostalgiczny nastrój i nie zawsze zachęcają do wychodzenia z domu. Jednak prawdziwych amatorów fotografowania jesiennego krajobrazu nie jest w stanie to odstraszyć. Dowodem są przepiękne zdjęcia, które przesłaliście nam na Kontakt 24.

Bywa tak, że jesień kalendarzowa zaczyna się dokładnie wtedy, kiedy astronomiczna. Jest to uzależnione od tego, kiedy wypadnie równonoc. W tym roku jednak kartkę z kalendarza odrywamy dzień po nastaniu jesieni astronomicznej. Jesień kalendarzowa jest pora stałą - zaczyna się zawsze 23 września, a kończy 22 grudnia.

Astronomiczna jesień nadeszła w niedzielę o godz. 22.44 naszego czasu, gdy Słońce znalazło się w punkcie równonocy jesiennej i weszło w znak Wagi.

Orbita okołosłoneczna Ziemi wyznaczyła w przestrzeni płaszczyznę, którą astronomowie nazywają ekliptyką. Zrzutowana na rozgwieżdżone niebo przecięła 13 gwiazdozbiorów - 12 dobrze znanych zodiakalnych i konstelację Wężownika. Właśnie w tych trzynastu gwiazdozbiorach możemy obserwować Słońce na przestrzeni całego roku.

Podział na pory roku to efekt nachylenia osi obrotu naszej planety do ekliptyki. Gdyby wynosiło 90 stopni, na każdej szerokości geograficznej dzień trwałby zawsze tak samo długo, a Słońce zawsze górowało na jednej, określonej wysokości. Jednak oś obrotu Ziemi tworzy kąt 66,5 stopnia z ekliptyką, dzięki czemu obserwujemy zmiany pór roku, spowodowane różną długością dnia.

Ze względu na nachylenie osi obrotu Ziemi do ekliptyki ta ostatnia tworzy kąt 23,5 stopnia z równikiem niebieskim (czyli rzutem równika ziemskiego na sferę niebieską). Słońce może więc znajdować się w od 23,5 stopnia pod równikiem niebieskim do 23,5 stopnia nad nim.

W pierwszym przypadku na półkuli północnej nasza dzienna gwiazda przebywa bardzo krótko nad horyzontem, a my nazywamy ten dzień przesileniem zimowym lub początkiem astronomicznej zimy. Pół roku później mamy do czynienia z odwrotnym przypadkiem. Występuje przesilenie letnie, Słońce najdłużej przebywa nad horyzontem, rozpoczynając tym samym astronomiczne lato.

Pomiędzy tymi dwiema datami nasza gwiazda musi przeciąć równik niebieski. Punkt przecięcia ekliptyki oraz równika niebieskiego, przez który Słońce przechodzi pomiędzy latem a zimą, astronomowie nazywają punktem Wagi. Znajdując się w nim, rozpoczyna astronomiczną jesień. Dzień w okolicach tej daty trwa dokładnie tyle samo czasu co noc, stąd też czas ten nazywa się momentem równonocy jesiennej.

Astronomiczny początek nie jest jednak najwcześniejszym terminem inicjującym jesień. Już od 1 września trwa jesień meteorologiczna. O tej klimatycznej mówimy natomiast, kiedy średnie dobowe temperatury powietrza wahają się pomiędzy 15 a 5 st. C.

Autor: ap, ak//tka,aw